ناترازی بنزین نتیجه ۳ ترک فعل بزرگ/ دولت چه راهکاری دارد؟

به گزارش خبرنگار مهر، در هفته اخیر رسانه‌ها و مسئولین از خبر افزایش مصرف بنزین در کشور پرده برداشتند. موضوعی که به دلیل حساسیت بالای اقتصادی و راهبردی آن، سوال‌هایی را در ذهن درباره راهکار مسئولین برای رفع آن به وجود آورده است.

تأیید افزایش مصرف توسط معاون وزیر نفت / تولید بنزین نوسان دارد

برای اولین بار جلیل سالاری، مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فراورده‌های نفتی این خبر را تأیید کرد و گفت: با برنامه‌ریزی‌هایی که انجام داده‌ایم باید دوره مصرف سوخت را مدیریت کنیم و پس از آن به‌دنبال ذخیره‌سازی سوخت باشیم.

وی در پاسخ به این پرسش که آیا تولید بنزین در کشور کاهش یافته است، تصریح کرد: تولید بنزین بر مبنای تعداد پالایشگاه‌هایی که در بخش عملیات هستند و دوره تعمیرات، ممکن است دچار نوسان‌هایی شود، اما اینکه گفته شود تولید بنزین به ۷۰ یا ۸۰ میلیون لیتر رسیده است صحت ندارد، ما در برخی موارد به تولید ۹۴، ۹۷، ۱۰۰ تا ۱۰۴ میلیون لیتر بنزین هم رسیدیم.

توزیع روزانه صد می لئون و ۹۰۰ هزار لیتر بنزین در کشور به صورت میانگین

افشین مهدوی، مدیر برنامه ریزی شرکت پخش فراورده‌های نفتی اظهار کرد: از یکم فروردین‌ماه سال ۱۴۰۱ تا پایان تیرماه امسال به‌طورمیانگین روزانه صد میلیون و ۹۰۰ هزار لیتر بنزین در کشور توزیع شده است.

تلاش بر عدم واردا ت بنزین ا ست / برنامه‌ای برای افزایش قیمت در سال جاری نیست

سید احسان خاندوز ی، د ر نشست سخنگوی اقتصادی دولت در پاسخ به اینکه آیا آمار دقیقی از مصرف بنزین در کشور دارید و اینکه گمانه‌زنی‌ها برای واردات بنزین صحت دارد، اظهار کرد: با توجه به تولید بنزین که در کشور انجام می‌شود، دقت آماری خوبی وجود دارد و نسبت به مصرف هم آمار موجود است، اما سیاست دولت با توجه به دستور رئیس‌جمهوری مبنی بر افزایش نیافتن قیمت، تلاش بر این است تا از راه‌های دیگر مانند گازسوز کردن خودروها شرایط طوری باشد که مصرف بنزین افزایش نیابد و نیاز به واردات بنزین نداشته باشیم.

وی درباره احتمال افزایش قیمت بنزین تأکید کرد: مکرراً عرض می‌کنم دستور کاری برای افزایش قیمت بنزین در سال جاری وجود ندارد.

افزایش ۱۴ درصدی مصرف بنزین

لازم به ذکر است میانگین مصرف رو زانه بنزین ک شور در سال ۱۴۰۰، نزدیک به ۸۷ میلیون لیتر بود که این عدد حاکی از افزایش حدود ۱۴ درصدی مصرف بنزین کشور در بازه زمانی ابتدای فروردین تا پایان تیرماه امسال در مقایسه با مدت مشابه پارسال (۱۴۰۰) در کشور است.

هرچند در ابتدای سال جاری مصرف بنزین در برخی روزها به حدود ۱۳۱ میلیون لیتر رسید و به لطف مخازن ذخیره سازی پشت سر گذاشته شد ولی تداوم این روند افزایشی می‌تواند هم از لحاظ راهبردی محل نگرانی باشد و هم باعث از دست رفتن درآمد ارزی این سال‌های در اثر صادرات بنزین بشود. درآمد ارزی شیرینی که در سال ۹۹ و در شرایط سختی به اوج خود با رقم ۳ میلیارد دلار رسید.

وضعیت فعلی نتیجه چیست؟

وضعیت فعلی تولید و مصرف بنزین نتیجه چند موضوع در سال‌های اخیر است:

۱) بی توجهی به ساخت پالایشگاه‌های جدید: بی توجهی وزارت نفت دولت گذشته با ساخت پالایشگاه‌های جدید بر هیچکس پوشیده نیست. هرچند ساخت پالایشگاه ستاره خلیج فارس منجر به مثبت شدن تراز بنزین کشور و خنثی سازی تحریم‌ها شد، اما پس از آن این روند ادامه پیدا نکرد و نتیجه تشدید شکاف بین تولید و مصرف شد. جواد اوجی، وزیر نفت در برنامه خود وعده افزایش ۱.۵ برابری ظرفیت پالایشی کشور را داده است.

۲) عدم پیش‌برد برنامه‌های بهینه سازی مصرف سوخت: قطعاً کوتاه‌ترین مسیر برای کنترل این ناترازی اعمال برنامه‌های کنترل مصرف و بهینه‌سازی مصرف است. در دنیا این موضوع توسط دو ابزار قیمتی و غیر قیمتی اعمال می‌شود که بنا بر تأکید چندین باره وزیر نفت و معاونان وی و همچنین وزیر اقتصاد برنامه قیمتی در دستور کار دولت نیست. همچنین ابزارهای غیر قیمتی گسترده‌ای در دست سیاستگذار است از جمله دوگانه‌سوز کردن خودروها، بهینه سازی مسیرهای شهری، توسعه حمل و نقل عمومی، بهبود کیفیت و افزایش راندمان و… متأسفانه موضوع بهینه سازی مصرف سوخت از موضوعات مغفول وزارت نفت این دولت نیز بوده است و در طول یک سال اخیر موفقیت خاصی در این زمینه به دست نیامده است.

به گفته رئیس انجمن صنفی صنعت سی‌ان‌جی مصرف فعلی ۲۵ میلیون متر مکعب سی. ان. جی در کشور معادل مصرف ۲۵ میلیون لیتر بنزین در کشور است و هم اکنون جایگاه‌های سی. ان. جی اکنون با ۵۰ درصد ظرفیت کار می‌کنند؛ یعنی امکان افزایش مصرف سی ان جی به ۵۰ میلیون متر مکعب و جایگزینی با ۵۰ میلیون لیتر وجود دارد.

۳) کاهش ذخیره سازی سوخت: مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فراورده‌های نفتی در این باره گفت: یکی از چالش‌های ما با اقدام‌های دولت گذشته، توسعه ندادن مخازن ذخیره‌سازی فرآورده‌های رنگی بود که در زمان تولید پالایشگاه‌ها دچار مشکل می‌شدند و این حجم وارد بازار می‌شد و به تناسب این شرایط، شما نمی‌توانید فرآورده را با قیمت واقعی عرضه کنید. وزارت نفت در این مورد طرح احداث مخزنگاه شهید نادر مهدوی با ۱۸ مخزن از جمله هشت مخزن ۴۰ میلیون لیتری سقف شناور بنزین با ظرفیت ۳۲۰ میلیون لیتر را شروع کرده است.